Yine de gözü güvenlik kulübesine kaydı. Ağır adımlarla ana kapıya yürüdü, cebinden anahtarı çıkarıp kapıyı açtı. Son sahne oynandıktan sonra boşalan bir tiyatroda gibiydi. İşçilerin ve makinelerin sesi kulaklarındaydı halen. Oyun bittiğinde, son replik gibi o sesi hiç unutmayacaktı. Üst kattaki patron odasına girdi ve koltuğuna son kez oturdu. Masasını toplarken, elindeki naylon poşete ne koyduğunun farkında bile değildi. Bu sürece gelene kadar hep umutluydu aslında. Fakat kurtulmak istedikçe bataklık onu daha çok içine çekti.

Aile konutu dışındaki gayrimenkulleri elden çıkardı, otomobiller satıldı ardından. Son olarak da kredi çekebilmek için oturduğu evi ipotek ettirmişti. Elindeki poşetle ağır ağır çıktı fabrikadan. Kapıda bekleyen şoförü yoktu, dolmuşa bindi ve yeni hayatına doğru yol almaya başladı.

Neden böyle başladım biliyor musunuz? Çünkü rakamlar ekonomiyi kendi başına anlatamaz. Her bir rakam bir insan demektir. O yüzden lütfen aşağıdaki rakamlara insan olarak bakmanızı rica edeceğim.

Gelelim rakamlara;

TOBB aylık olarak açılıp kapanan firmaların istatistiklerini yayınlar her ay. Ben de şöyle bir göz attım. Rakamlar, işsizliğin ayak sesleri gibi uyarıcıydı. Bir önceki yılın kasım ayına göre şirket kapanışları artarken şirket kuruluşları azalmaya başlamış. Geçen yıl Türkiye genelinde aynı ayda 10 bin 808 firma açılırken, 2417 firma kapanmış. Bu yıl aynı dönemde ise, kapanan firma sayısı artarken kurulan firma hızlı şekilde azalmış. Samsun’da da manzara aynı.

Trabzon daha iyi gibi

Hem sporda hem ekonomide tatlı bir rekabet içinde olduğumuz Trabzon’a da göz attım. Samsun’a göre fena sayılmazlar. Yukarıda girişte anlattığım batan temsili patron öyküsü aşağıdaki tabloda gördüğünüz rakamlardan sadece birisi. Sadece patron mu evine böyle dönüyor. Tabi ki hayır. O fabrikada onlarca işçi de işsiz kalıyor. Onlarca haneye de ateş düşüyor. Bu arada bu tabloda muhtemeldir ki ahlak yoksunu patronlar da vardır. Şirketi borçlarıyla kapatıp diğer yandan yeni bir şirket kurarak devam edenlerden söz ediyorum. Bunu da aklımızın bir kenarına yazalım.

Odalardan başlamışken, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası’na da birkaç sorum var; Yaklaşmakta olan tehlikenin farkında mısınız, farkındaysanız üyeleriniz için neler yapıyorsunuz? Düzenli anketlerle hangi sektörlerin zora girdiğini bildiğinizi düşünüyorum. Diyelim ki mevcut durgunluktan daha fazla etkileneceğini düşündüğünüz 4 sektör tespit ettiniz. Bu sektörlerde faaliyet gösteren firmaları toplayıp “Kendi aranızda konsolide olun. Birleşin ve gücünüzü düşürün. Maliyetleri azaltın. Aynı depoyu kullanın, aynı araçları kullanın. Fazla araçları satıp sermayenizi güçlendirin. Biz de Samsun Ticaret ve Sanayi Odası olarak kredi bulmanız için destek olalım” dediniz mi?

Belki de yoğun şekilde bu konu üzerinde çalışıyor olabilirsiniz. Yanılmayayım diye web sitenizi inceledim. Pek bir şey göremedim. Sayın başkan, inceleme esnasında size çok katıldığım bir konu var. Basına demişsiniz ki; “Yolcu talebi arttıkça, İzmir’e uçak seferleri de artacak.” Ben de aynen sizin gibi düşünüyorum. Sanırım herkes aynı görüşte. Neden böyle bir şey söylediğinizi gerçekten merak ediyorum.

Biz yine Samsun’un gerçeklerine dönelim. Basının görevi toz-pembe tablolar çizmek değil, gerçekleri olduğu gibi halkına aktarmaktır. Bu okuduğunuz yazıyı bazıları da şöyle yazabilir:

“Samsun’da 1 ayda 80 şirket açıldı”

Böyle okuyunca haklı olarak işler tıkırında sanırsınız. Gerisini saklarlar sizden. Size hep hayal satarlar ve inanmanızı isterler. Gerçekler aşağıdaki tablodaki gibidir oysa:

                                     2024 (Kasım)                                  2023 (Kasım)

İl                               Açılan                 Kapanan             Açılan                   Kapanan

Başlıkta dedik ya, “Samsun’da yuvalar dağılıyor” diye. İnanın herşey birbirini tetikliyor. Ekonomi bozuk olunca patron batıyor. Fabrika kapanınca Samsunlular işsiz kalıyor. Ev kirası, faturalar ödenemiyor, evde tencere kaynamıyor. Sonra ne mi oluyor? Boşanmalar artıyor, yuvalar dağılıyor. Samsun’da 2020 yılında 1889 çift boşanırken bu sayı 2021 yılında bir anda 2633’e tırmanıyor. 2022’de ise 2775’e çıkıyor. Geçen yıl ise bu zirvesinde stabil kalıyor ve 2728 oluyor.

Yılbaşına sayılı günler kaldı. Emekliyseniz bu maaşlarla ayakta kalabileceğiniz, asgari ücretliyseniz yaşama mücadelesini bırakmamanız, patronsanız fabrikanızı yaşatabileceğiniz, evliyseniz yuvanızı ayakta tutmayı başaracağınız yeni bir yıl diliyorum.

Muhalefete nasıl bir yıl dileyeyim diye düşündüm de, bulamadım. Hayır, ne dileyeceğimi değil, muhalefeti bulamadım.

Mail: muhtarsamsunetikhaber@gmail.com