SAOB'dan Kruvaziyer Liman Çağrısı: ‘Yeniden Planlanmalı’
Samsun Akademik Odalar Birlikteliği (SAOB) Dönem Koordinatörü Akın Ömür yaptığı açıklamada;
“Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığının ekte sunulan yazı ve ekleri ile Samsun ili, İlkadım ilçesi ve kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında "Kruvaziyer Liman ve Kıyı Koruma Yapısı" amaçlı hazırlanan 1/5000 ve l/1000 ölçekli Nazım ve Uygulama İmar Planı teklifi, 3621 sayılı Kıyı Kanununun 7. maddesi uyarınca değerlendirilmek üzere Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Mekansal Planlama Genel Müdürlüğüne gönderilmiştir.
Ekte sunulan yazı ve ekleri Bakanlığın yazısı ekinde ilgili kurumlara dağıtımlı olarak gönderilmiş olup, söz konusu "Kruvaziyer Limanı ve Kıyı Koruma Yapısı" amaçlı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Nazım ve Uygulama İmar Planı teklifi, plana ilişkin alınacak Belediye Meclisi Kararı ile kurum görüşlerinin “3194 sayılı İmar Kanununun 8. maddesinin (e) fıkrası uyarınca, en geç otuz (30) gün içerisinde görüş bildirilmesi, görüş bildirilmesi için etüt ve analiz gibi uzun süreli çalışma gerekmesi halinde ise otuz (30) günü geçmemek üzere ilave süre talep edilmesi gerekmekle birlikte, belirtilen süre içerisinde kurum görüşleri iletilmediği takdirde, ilgili mevzuat gereği söz konusu imar planı teklifi hakkında olumsuz bir görüşün bulunmadığı kabul edileceği hususlarında bilgi verilmiş ve gereği arz ve rica” edilmiştir.
Gelen yazı ile talep edilen görüş, Büyükşehir Belediyesinin 2024 yılı Mart ayı meclis toplantısında gündeme alınmış, oy çokluğu ile kabul edilmiştir. İlkadım Belediyesinde ise 30 Mart 2024 tarihinde yapılan yerel yönetim seçimleri sonrası oluşan yeni belediye yönetimi ve belediye meclisi tarafından 2024 yılı Mayıs ayı meclis toplantısında görüşülerek, yine oy çokluğu ile kabul edilmiştir.
Burada dikkat çeken bir ayrıntı vardır. 30 Mart 2024 yerel seçimleri öncesi İlkadım Belediye Meclisi ve Büyükşehir Belediye Meclisinde bulunan İyi Partili belediye meclisi üyelerinin Büyükşehir Belediye Meclisinde hayır oyu vermelerine rağmen, 30 Mart 2024 te yeniden seçilen İyi Partili belediye meclisi üyelerinin birkaç ay sonra İlkadım Belediye Meclisinde gündeme gelen aynı maddeye evet oyu vermeleridir. Aynı konuda iki farklı oy kullanımı akıllarda soru işaretleri bırakmıştır.
Yapılan plan incelendiğinde, son birkaç yıldır Samsun gündemine giren ve bu konuda belli mesafeler katedilerek Samsun’a uğraması sağlanan kruvaziyer gemisi ve Samsun turizmine getireceği katkının, kentte daha sağlıklı ve uluslararası koşullarda yürütülmesini temin edecek plan anlayışından çok uzak olduğu görülmektedir.
Şöyle ki;
Hazırlanan planın Plan Açıklama Raporunun Mülkiyet Bilgisi başlıklı 8. maddesinde açıkça ifade edildiği üzere,
“Planlama sahası, tapunun Cedit Mahallesi 11781 ada 2 ve 4 numaralı parselleri, Fuar Mahallesi 854 ada 2 numaralı parseli ile tapulama dışı devletin hüküm ve tasarrufu altındaki alanları kapsamaktadır.”
11781 ada 2 numaralı parsel 21.154 m² büyüklüğünde olup, Tanrıverdi Mensucat Sanayi Anonim Şirketine kırk dokuz (49) yıllığına daimi ve müstakil üst hakkı tesisi bulunmaktadır. Parsel alanı üzerinde mevcut otel yapısı bulunmaktadır. Otelin bulunduğu alanda, kıyı kenar çizgisinin değişmesi nedeniyle plan kararlarına ve yapı ruhsatına TMMOB Mimarlar Odası Samsun Şubesi tarafından açılan dava neticesinde, Samsun 2. İdare Mahkemesinin 2022/240 ESAS numarası ve 2023/158 KARAR numarası ile plan ve yapı ruhsatı iptal edilmiştir. Plan düzenlemesine ilişkin olarak Tanrıverdi Mensucat Sanayi Anonim Şirketinden uygun görüş alınmıştır.
Plan açıklama raporunun bu maddesi, bu planın asıl niyetini ortaya koymaktadır. Asıl niyetin “kıyı kenar çizgisinin değişmesi nedeniyle plan kararlarına ve yapı ruhsatına açılan dava neticesinde, Samsun 2. İdare Mahkemesinin 2022/240 ESAS numarası ve 2023/158 KARAR numarası ile plan ve yapı ruhsatı iptal edilen oteli, içinde bulunduğu Ruhsatsız ve buna bağlı olarak Yapı Kullanma İzin Belgesiz kaçak kullanım durumdan kurtarmak olduğu apaçık ortadadır.
Ayrıca planda kruvaziyer gemisi için mevcut limanın fiili yapısından dolayı liman sahası içerisinde oluşturulamayan yanaşma rıhtımı, hiçbir teknik bilgi ve akılla açıklanamayacak biçimde batı mendireğinin dışına, kuzey hakim rüzgarlarının en şiddetli olduğu, deniz derinliğinin en sığ olduğu, kum dolgunun en fazla oluştuğu yerde tasarlanmıştır.
Plan; gerek açıklama raporunun hiçbir şey açıklayamaması yönüyle, gerekse hiçbir şeyi kamu yararı doğrultusunda açıklayamayan -açıklama raporuna- dayandırılarak oluşturulan plan şeması itibari ile, Samsun yararına planlanmadığı, asıl amacın planları ve ruhsatı iptal edilen otel yapısını kurtarmaya yönelik olduğu anlaşılmaktadır.
Hazırlanan plan Samsun ili ile ve Samsun halkı ile alay etmekten başka bir anlam ifade etmemektedir.
Bu yönleri dikkate alınarak plan derhal geri çekilmeli, kruvaziyer limanı projesi başından beri yasal olamayan bir biçimde yürütülen ve sonunda mahkeme kararları ile iptal edilen, kaçak olan bir yapıyı kurtarmaya feda edilmemelidir.
Mevcut fiziki koşullar da dikkate alınmak sureti ile bilimin ve aklın kamu yararı doğrultusunda kullanılmasıyla, Kruvaziyer Liman planının yeniden oluşturulması, amaca hizmet edecek en doğru yaklaşım olacaktır.
Mevcut durumda Kruvaziyer Limanın yeri şimdilik limanın içidir. Limanın içi ve liman geri sahasında, kruvaziyer rıhtımı ve donatı yapıları için kamu yararı bakımından daha uygun yerler mevcuttur.
Yakın gelecekte ise Kruvaziyer limanını farklı amaçlara hizmet etmek için teknik verilerinin uygun olmadığı ve fizibıl olmayan bir yere konumlandırmaktansa, Samsun kamuoyunda dönem dönem gündeme gelen, Samsun Akademik Odalar Birlikteliği olarakta desteklediğimiz Samsun Limanının kaldırılması ve farklı bir yere taşınması için yapılacak olan çalışmanın içerisinde değerlendirilmesi, yeni liman alanının içinde tekniğe uygun şekli ile uygun bir yere konumlandırılması Samsun ili ve Samsun halkı lehine çok daha uygun bir çözüm olacaktır” dedi.