Murat Çan, ‘Çerkes Sürgünü Ortak Acımızdır’

CHP Samsun Milletvekili Opr. Dr. Murat Çan, 21 Mayıs 1864’te Rusya tarafından büyük bir sürgüne uğratılan Çerkesler için açıklama yaptı. Çan "Uygulanan sürgün ve katliamlar tüm insanlığın ortak acısını oluşturur" dedi.   CHP Samsun Milletvekili Opr. Dr. Murat Çan, 21 Mayıs 1864'te yaşanan Büyük Çerkes Sürgününün yıldönümünde bir mesaj paylaşarak "159 yıl önce Kafkasya’da yaşananlar sadece Çerkeslerin veya Kafkasyalıların değil tüm Karadeniz halklarıyla dünyanın ortak meselesidir. Çünkü uygulanan sürgün ve katliamlar tüm insanlığın ortak acısını oluşturur." dedi.   Çan, yaptığı açıklama şu şekilde: "Rus-Kafkas savaşları sonucu 21 Mayıs 1864’te Çerkesler, Rusya tarafından büyük bir sürgüne uğrayarak topraklarından atıldılar. Yaklaşık 2 milyona yakın insan, anayurtlarını ardında bırakarak başta Anadolu olmak üzere sürgün coğrafyalarına doğru yola çıktı. İnsan yığınları halinde dolduruldukları teknelerdeki 500 binden fazla insan Karadeniz’in karanlık sularına gömüldü.   Taman, Tuapse, Anapa, Tsemez, Soçi, Adler, Sohum, Poti, Batum, Trabzon, Samsun, Sinop, İstanbul, Varna, Burgaz ve Köstence limanlarına varabilmeyi başaran Çerkesler ise buralarda kendilerine hazırlanan kamplara yerleştirildi. Fakat açlık ve salgın hastalıklar sebebiyle günden güne yüzlercesi hayata veda etti.   159 yıl önce Kafkasya’da yaşananlar sadece Çerkeslerin veya Kafkasyalıların değil tüm Karadeniz halklarıyla dünyanın ortak meselesidir. Çünkü uygulanan sürgün ve katliamlar tüm insanlığın ortak acısını oluşturur.   Sürgün ardından Anadolu’ya yerleşen Çerkezler bu toprakların bir parçası haline geldiler ve Anadolu’nun siyasal, toplumsal, ekonomik ve kültürel gelişmesinde kilit rol oynadılar. Kurtuluş Savaşı’nın kurmay kadroları arasında yer aldılar ve Cumhuriyetin kurucu devlet kadroları olarak büyük hizmetler verdiler.   Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla birlikte anavatanla olan bağlarının güçlenmesi Türkiye ile kuzey Kafkasya arasında kültürel ve ekonomik ilişkilerin gelişmesine ciddi katkılar sağladılar.   Artık bu durumu ileri bir aşamaya taşımak, Rusya ile başta Karadeniz kıyısı şehirleri olmak üzere turizm, ticaret, kültür ve sanatta ortak projeler geliştirmek; sürgüne uğrayan yurttaşlarımızın anavatanlarına ilişkin haklarının iade edilmesini sağlamak iki tarafın da ortak hedefi olmalıdır.   159’uncu yılında kadim komşularımız, ortak değerleri paylaştığımız Çerkes kardeşlerimizin acısını paylaşıyorum. Çerkes Sürgünü üzerinden 150 yılı aşkın zaman geçse de acıları hep taze kalacaktır."